Zbior trzynastu utworow Wladyslawa Orkana (1875–1930), w przewazajacej ilosci opowiadan, ktorych fabula, oddana z naturalistycznym zacieciem, toczy sie w realiach zycia goralskiego.W prezentowanych tekstach Orkan daje sie poznac jako wnikliwy obserwator, z zamilowania publicysta i etnograf. Nie traci przy tym wrazliwosci i zaangazowania spolecznego, bowiem zawsze opowiada sie za ocaleniem czlowieczenstwa i spraw istotnych, skazanych na niepowodz ...
Zvirbliai, czyli w tlumaczeniu na jez. polski Wroble jest to krotkie opowiadanie, oparte na obserwacjach wlasnych pisarza zarowno zycia ptakow, jak tez ludzi wolno powstajacego mlodego kraju.Vincas Kudirka w przejrzysty sposob przeprowadza paralele pomiedzy zachowaniem, sposobem bycia i glowne systemem wartosci ptakow i ludzi. Starania o lepsze jutro, zapal, strach, milosc, szacunek, zdrada maja miejsce zarowno w codziennosci jednych, jak i drug ...
Popioly (wyd. 1904), owoc studiow nad tekstami zrodlowymi przeprowadzonymi przez Zeromskiego podczas jego pracy w bibliotece rapperswilskiej, przedstawia panorame historyczna od schylku XVIII wieku do poczatkow wieku XIX, ukazujac zlozonosc tla, na ktorym ksztaltowala sie nowoczesna swiadomosc narodowa i nowe spoleczenstwo na ziemiach polskich w epoce napoleonskiej.Narracja powiesci pozwala przyjrzec sie rozmaitosci zjawisk kulturowych i obyczaj ...
Walek Gibala, bezrolny wyrobnik, stracil stala prace u dziedzica.Wczesna wiosna, kiedy doskwiera glod, nie ma innego wyboru niz najecie sie do najgorszego i najciezszego zajecia. Pomimo bezwzglednego wyzysku, Walek z zona od switu do zmierzchu nie ustaja w wyczerpujacej pracy.
...
Pewien mlodzieniec czeka na amputacje chorej reki. Gdy siedzi przed szpitalem, zauwaza go jedna z szarytek, ktora przypomina mu, ze mimo zblizajacej sie operacji, nie byl w kosciele.Mezczyzna stwierdza, ze przeciez jest w kosciele, a potem wdaje sie z siostra w rozmowe. Po opowiesci o wiernym psie, ktory towarzyszyl mu w trudnych chwilach i zginal, probujac dogonic swojego odjezdzajacego pana, staje sie jasne, ze mlodzieniec nie ma nikogo bliski ...
Poemat proza opiewajacy niezwyklosc nadmorskiej przyrody i zycia codziennego. Kazda chwila uchwycona z precyzja uwaznego obserwatora i oddana w bogactwie metafor, porownan i wyszukanych epitetow.Zeromski zaslynal jako autor literatury marynistycznej. Pisal powiesci, szkice i opowiadania poswiecone tej tematyce, a nawet przewodniki po Pomorzu. Z kazdego wersu poematu „Miedzymorze” przebija wielka milosc jaka zywil do Baltyku, jego krajobrazow i n ...
