Marta stanowi typowy przyklad pozytywistycznej powiesci tendencyjnej. Zbyt typowy jak na gust dzisiejszy – ze szkoda dla wagi podejmowanej przez Orzeszkowa tematyki obecnosci kobiet na rynku pracy i w zyciu spolecznym.Oczywiscie wiele sie zmienilo, odkad Marta zostala po raz pierwszy opublikowana w 1873 roku na lamach „Tygodnika Mod i Powiesci”. W naszym kregu kulturowym edukacja dziewczynek nie rozni sie merytorycznie od tej przeznaczonej dla c ...
Powiesc pozytywistyczna, ukazujaca zderzenie dwoch swiatow: zdemoralizowanej przedstawicielki spoleczenstwa miejskiego i dobrego, zdolnego do ewangelicznej milosci chlopa.Cham jest powiescia, w ktorej objawia sie niewatpliwy talent Elizy Orzeszkowej jako autorki utworow nie tylko spolecznie zaangazowanych, ale rowniez psychologicznych. Wnikliwy obraz poczciwego, wszystko wybaczajacego rybaka uderza swoim realizmem i glebia. Rowniez Franka, kobie ...
Wlasciciel niewielkiego folwarku Zenon Hornicz boryka sie z problemami. Opuszczaja go zaufani pracownicy, a rodzina nie daje mu wsparcia. Zenon jest otoczony ludzmi – ale samotny.W chwili najgorszego strapienia dociera do niego dobra wiadomosc: niewidziany od osiemnastu lat brat bedzie przypadkiem w okolicy i pragnie wpasc z wizyta. Zenon wiele sobie po niej obiecuje. W niewidzianym przez cale lata bracie ma nadzieje znalezc bratnia, zyczliwa du ...
Jedna z najbardziej pesymistycznych i przerazajacych w wymowie powiesci Elizy Orzeszkowej. Pasjonujaca fabula i narastajace napiecie przywodza na mysl wspolczesne najlepsze kryminaly.Oto Pietrusia, uboga sierota opiekujaca sie niewidoma babka, odrzuca zaloty majetnego Stefana Dziurdzi. Pozadanie mezczyzny zamienia sie w obsesje. Tymczasem po szesciu latach rozlaki powraca z wojskowej sluzby Michalko – jedyna milosc dziewczyny. Zycie tych dwojga, ...
Opowiesc jakby filmowa. W niewielkim miasteczku splataja sie ludzkie losy. Wszyscy bacznie obserwuja sie nawzajem, tropiac wszelkie mozliwe i niemozliwe skandaliki.August ma znacznie starsza od siebie zone, ktora przewlekla choroba na zawsze juz przykula do lozka. Zazdrosna i zaborcza usiluje wszelkimi metodami przywiazac do siebie meza. Ten jednak meczy sie w domu, a swiat wydaje mu sie pelen atrakcyjnych alternatyw dla jego obecnej sytuacji. Z ...
Mlody karierowicz Roman Darnowski zrecznie radzi sobie na salonach. Na razie jednak znajomosci nie przyniosly mu ani pieniedzy, ani wladzy. To sie ma jednak zmienic.„Przyjaciolka” Darnowskiego, czterdziestoletnia baronowa, zalatwia mu niezwykle intratna posade. Problem w tym, ze objecie posady oznacza takze przeprowadzke na poltora tysiaca wiorst w glab rosyjskiego imperium i porzucenie Polski. Darnowski zaczyna sie wahac… Psychologiczna powiesc ...
„Ascetka” to madry tekst o duchowosci czlowieka, meandrach zycia, smutku i nadziei oraz o tym, ze warto jest zaufac Bogu.Skupiajaca sie na zarliwej rozmowie z Bogiem zakonnica zostaje wyrwana ze swojego rozmodlenia przez placzace dziecko – kilkuletnia dziewczynke. Jej pojawienie sie oraz znajome imie dziecka przywoluja wspomnienia i sklaniaja do refleksji, a intensyfikacja wspomnien prowadzi tytulowa ascetke do omdlenia. Kobieta ma wyrzuty sumie ...
Historia o tym,jak latwo zapomniec o tym, kim jest sie naprawde oraz o niezwyklej mocy przedmiotow.W tym utworze Eliza Orzeszkowa przedstawia historie Bronislawy, Polki, ziemianki, ktora nazywana byla przez ojca Siteczkiem. Pseudonim wzial sie stad, ze Bronia szybko zapominala o tym, co jej mowiono, czego jej uczono oraz byla niestala w pogladach i uczuciach. Jako dziecko mocno zwiazana z ojcem, z ktorym dzielila pasjedo portretow malarskich, zw ...
Gedali, Zyd schwytany za pozywianie sie grochem rosnacym przy drodze, zostaje rozpoznany przez wlasciciela plonow jako wczesniejszy partner w interesach.Kolejna nowela, w ktorej autorka porusza problematyke zydowska. Jest to motyw bardzo czesto pojawiajacy sie w tworczosci Elizy Orzeszkowej, ktora starala sie pozorne wady przypisywane Zydom przedstawiac jako zalety. Dostrzegala ich trudny los, ale rowniez pracowitosc, przedsiebiorczosc i poswiec ...
