Historia zycia Chaity – o tym, jak zyciowe zakrety doprowadzaja czlowieka na skraj nedzy i ubostwa.Bohaterka utworu Daj kwiatek jest stara kobieta, lachmaniarka, ktora przechadza sie ulicami Ongrodu. Chaita, o ktorej mowa w tekscie, nie zawsze trudnila sie poszukiwaniem szmat. Urodzila sie na wsi i jako ladna, mloda dziewczyna zostala wydana za maz za ubogiego mezczyzne, ktorego majatek stanowil woz i kon. Co sprawilo, ze kobieta spedza ostatnie ...
Opowiesc feministyczna. W niewielkim miasteczku wszystkie sciezki kariery sa dla mlodych dziewczyn zamkniete. Ich jedynym przeznaczeniem jest wyjsc za maz i rodzic dzieci. Nie wszystkie chca sie z tym pogodzic.Teodora Koncowna ma tylko brata, ale kiedy przyszlo do podzialu spadku po ojcu, jej przypadla tylko jedna czternasta calego – skromnego zreszta – majatku. Ta czternasta czesc spadku starczyc moze na skromne na wiano. Co jednak, jesli za ma ...
Cykl krotkich wspomnien z nastoletniej mlodosci autorki podanych w lekko fabularyzowanej formie. Lektury, spacery, pierwsze literackie inspiracje przepelnione mlodzienczymi wzruszeniami.Siedem krotkich opowiadan jest czyms posrednim pomiedzy dziennikiem a fikcja literacka. Nie ma sensu zreszta dociekanie, na ile jest to zmyslenie, a na ile wierny zapis wydarzen – Orzeszkowa stara sie przede wszystkim uchwycic ten szczegolny moment w swoim zyciu, ...
Dwa dwory, dwa malzenstwa, dwie opowiesci toczace sie rownolegle. Jeden z ciekawszych formalnie utworow Elizy Orzeszkowej.„Poczatek powiesci” to dwa utwory w jednym, dwie rozne historie dziejace sie w tym samym miejscu i czasie. Tematem obydwu jest narzeczenstwo i zamazpojscie corki. Obydwie nowelki zbudowane sa w identyczny sposob, zaczynajac od opisu dworu i okolicy, poprzez przedstawienie postaci, az do zawiazania akcji. Paralele na poziomie ...
Nowela, w ktorej Eliza Orzeszkowa rozprawia sie ze stereotypem Zyda, a dzieki sprytnym zabiegom jego pozorne wady przedstawia jako zalety.Samson, wbrew temu stereotypowi, nie ma pojecia o biznesie i wielkich pieniadzach. Pochodzi z ubogiej rodziny, ale udalo mu sie osiagnac wiele dzieki temu, ze przywiazywal duza wage do swojej edukacji i wciaz zdobywal wiedze na temat religii i tradycji zydowskich. Stal sie uczonym teologiem i metafizykiem, czy ...
Obrazek znad Niemna. Tym razem autorka zabiera nas na spacer botaniczny po lesie. Kwiaty, krzewy i runo potraktowano tu jak pelnoprawnych bohaterow. Sielanka.W opowiadaniu tym fabula nie istnieje, od poczatku do konca jest to poetycki opis boru na kresach. Idylliczna wizja lasu w najpiekniejszym momencie lata sluzy wylacznie pokazaniu piekna ziemi – i mistrzostwa piora. Oczywiscie pod warunkiem, ze ktos ceni bukoliki Orzeszkowej, bo nie wszystki ...
Losy guwernantki-idealistki, na przykladzie ktorych Eliza Orzeszkowa w dziewietnastym wieku ukazuje dramatyczna w gruncie rzeczy sytuacje kobiet wyemancypowanych i wyksztalconych.Panna Antonina zajmuje sie nauczaniem dzieci w majetnych domach, lecz jej pozycja tylko pozornie jest znaczaca. Traktowana instrumentalnie, za kazdym razem przestaje byc w pewnym momencie potrzebna. Na prozno liczy, ze wreszcie odnajdzie miejsce, w ktorym zostanie uznan ...
Utwor ten jest raczej krotkim opowiadaniem niz nowela w gatunkowym znaczeniu. Tresc dotyczy wieloletniej, nieszczesliwej milosci Felicji i Adama, ktore to uczucie przez oboje trzymane jest w glebokiej tajemnicy.Opowiadanie Orzeszkowej, utrzymane raczej w konwencji tesknej i lzawej, przeznaczone jest glownie dla koneserow jej tworczosci. Narratorka przenoszac sie myslami do nieokreslonej przeszlosci, przypomina sobie historie milosci mezatki Feli ...
Skrocona wersja powiesci „Niziny”. On – panicz z dworu. Ona – chlopka z czworakow. Dwie dekady pozniej ich nieslubne dziecko trafia do carskiego wojska i trzeba chlopaka jakos ratowac.Historia obyczajowa w prawdziwie ziemianskim stylu. Mlodzienczy romans konczy sie przewidywalnie: on wychodzi za szlachcianke, ona zostaje w czworakach z nieslubnym dzieckiem. Wszystko zostaje zamiecione pod dywan – przez dwadziescia lat sprawa trzymana jest tajemn ...
